- Over de voors en tegens van bezuinigingen en lastenverzwaringen wordt sinds de crisis flink gedebatteerd. Het kamp van “haviken” meent dat het snel en overtuigend gezondmaken van de overheidsfinanciën het vertrouwen zal sterken en het economisch herstel bevordert. Het kamp van “duiven” stelt dat de economie te lijden heeft onder terughoudendheid van huishoudens en bedrijven. Als de overheid dan ook nog eens zuinig gaat doen, wordt de economie nog verder de put in geholpen. Maar ook de duiven moeten toegeven dat er natuurlijk grenzen zijn aan wat de overheid kan doen: de staatsschuld kan niet oneindig oplopen. Maar waar ligt de kritieke grens?.
- Drie jaar geleden kwam er een antwoord. Toen lieten de bekende economen Carmen Reinhart en Kenneth Rogoff zien dat een staatsschuld boven de 90% bbp samengaat met een aanzienlijk lagere economische groei. Dit was welkom nieuws voor de “haviken”: zij zagen hierin wetenschappelijk bewijs voor hun stelling dat een hoge staatsschuld negatieve consequenties heeft voor de economie.
- Maar deze week ontstond grote ophef in economenland. Reinhart en Rogoff zijn een beetje dom geweest en hebben een sullige Excelfout gemaakt, zo blijkt. Daarnaast is er ook de nodige methodologische kritiek. Na correctie blijkt het verband tussen staatsschuld en groei veel minder sterk. Bovendien kan het oorzakelijk verband ook omgekeerd lopen: jaren met lage groei leiden tot hogere schuldratio’s, omdat de overheid de automatische stabilisatoren laat werken.
- Naast beschamend voor Reinhart en Rogoff was deze week ook slecht voor de geloofwaardigheid van economen in het algemeen. En de haviken hebben een argument minder in handen: een staatsschuldratio boven de 90% bbp leidt niet automatisch tot een lagere economische groei.
Verschenen in ING Markten in beweging.